Vóórdat je een stichting of vereniging start

Ben je van plan een stichting of vereniging te starten? Voordat je die stap neemt gaat daar nog een proces aan vooraf. De actie zelf van het oprichten van een vereniging of stichting is vrij eenvoudig en snel te doen. Hoe je dat doet lees je in paragraaf Stappen om een stichting of vereniging op te richten. Het kost wel geld, want er komt een notaris aan te pas. Dit hoofdstuk laat jou zien aan welke dingen te denken vóórdat je deze stap zet naar de notaris. Stel jezelf de volgende vragen:

Vraag 1: Wat wil je bereiken en hoe?
Vraag 2: Is een organisatie oprichten wel echt nodig?
Vraag 3: Uit welke rechtsvormen kan ik kiezen?
Vraag 4: Welke rechtsvorm past beter: een vereniging of een stichting?
Vraag 5: Hoe zie jij jouw rol?
Vraag 6: Welke wetgeving geldt er voor bestuurders?

Vraag 1: Wat wil je bereiken en hoe?
Wat wil je bereiken, hoe denk je dat te gaan doen en met wie? Weet je zeker dat de stichting of vereniging die jij op wilt richten er nog niet is? Voor een geslaagde organisatie is het goed om al een beeld te hebben met welke organisaties je mogelijk kunt samenwerken. Bij PEP hebben we een goed beeld van alle stichtingen en verenigingen in Den Haag. We kijken graag met je mee om te kijken of jouw idee écht nieuw is.

En wil je voor 100% een vrijwilligersorganisatie zijn of denk je erover om mensen in te huren of in dienst te nemen? Als het inhuren van een ZZP’er je keuze is, hoe denk je dat te gaan financieren? Wist je dat het inhuren van een ZZP’er niet snel of helemaal niet voor een overheidssubsidie in aanmerking komt? Dit is misschien alleen mogelijk zijn als je een (commerciële) eigen onderneming start.

Vraag 2: Is een organisatie oprichten wel echt nodig?
Het is geen verplichting en sommige activiteiten kunnen prima door jou als natuurlijk persoon – mens van vlees en bloed – gedaan worden al dan niet samen met anderen zonder dat je er een bepaalde organisatie voor opricht. In dat geval is de structuur los, zijn er waarschijnlijk weinig tot geen zakelijke verplichtingen die je qua risico wilt uitsluiten en draait het prima.

Iets anders wordt het als er bijvoorbeeld sponsoren om de hoek komen kijken met wie je zakelijke afspraken gaat maken, je speelattributen of mensen gaat huren en dergelijke. Of de subsidie is aanmerkelijk hoger dan €150,- . Of als het om een subsidiebeschikking gaat met allerlei voorwaarden en te behalen resultaten. Dan is het zaak om (als het al niet door de subsidiegever geëist wordt), over te gaan tot het oprichten van een rechtspersoon.

Een voorbeeld uit de praktijk
Met een aantal buren willen jullie een zomerbarbecue voor de straat houden. Hiervoor is het niet nodig om een stichting of vereniging op te richten. Dit kun je gemakkelijk met de buren aanpakken zonder daar een organisatie voor op te richten. Zo kun je bijvoorbeeld een activiteitensubsidie aanvragen bij jouw stadsdeel binnen gemeente Den Haag. Dit kun je doen via de Bewonersorganisatie in jouw wijk én zo hoef je dus geen aparte organisatie op te richten.

Ook goed om te weten: alle vrijwilligers die voor een Haagse stichting of vereniging werken, hebben automatisch een (secundaire) aansprakelijkheidsverzekering. Behalve het voorbeeld van de zomerbarbeque kan het mede daarom al snel aan te raden zijn om wél een organisatie te vormen. Meer over het werken met vrijwilligers lees je in hoofdstuk 7.

Vraag 3: Uit welke rechtsvormen kan ik kiezen?
Voor vrijwilligersorganisaties zijn de stichting en vereniging de meest voorkomende rechtspersonen. Meer info vind je in de paragraaf ‘Stappen om een stichting of vereniging op te richten’.

Vraag 4: Welke rechtsvorm past beter: een vereniging of een stichting?
De rechtspersoon waarvoor je kiest kan dan een vereniging of stichting zijn.

Vraag 5: Hoe zie jij jouw rol?
Denk ook na of je als oprichter wel geschikt bent voor een bestuursfunctie – en zo ja, welke dan – of dat je je beperkt tot het oprichten maar het aan anderen overlaat om het bestuur te bemannen. Want dat is wellicht meer ‘hun ding’ en niet de jouwe.

Vraag 6: Welke wetgeving geldt er voor bestuurders?
Realiseer je als aankomend of kersvers bestuurder dan ook dat er gelijk het nodige aan wet- en regelgeving op je af komt waar je als bestuur(der) rekening mee hebt te houden. Denk daarbij aan: fiscale regels, privacy (AVG), transparantie in het bestuur (WBTR), eventueel een governance-code en alle overige wettelijke bepalingen en eisen. Het is zaak je daar als oprichter en als bestuur in te verdiepen zodat je in ieder geval een idee hebt van het juridische speelveld.

Maak gebruik van advies

PEP Den Haag organiseert daarom dan ook veel workshops en andere vormen van bijeenkomsten, zoals de leergang  Besturen van Vrijwilligersorganisaties, om (aspirant-)bestuurders te ondersteunen.

Ook kun je bij PEP aankloppen voor gratis advies. We denken graag met je mee wat in jouw specifieke geval handig is om te doen.