WBTR: Wet bestuur en toezicht rechtspersonen

Datum laatste update: 14 juni 2021

Per 1 juli 2021 gaat de WBTR van kracht. Het doel van deze nieuwe wet is het professionaliseren van het bestuur en toezicht van verenigingen en stichtingen. Wat houdt de wet in grote lijnen in voor jouw bestuur? Welke dingen moet je regelen om aan de nieuwe wet te voldoen?

Wat betekent de wet?

Of je nu betaald of vrijwillig bestuurder bent, dat maakt geen verschil. De aanleiding voor de nieuwe wet is een aantal recente incidenten rond onbehoorlijk bestuur binnen stichtingen en verenigingen. Deze wet gaat dat tegen door nieuwe regels op te stellen over taken, bevoegdheden, verplichtingen en aansprakelijkheid. De wet bestaat uit 10 onderdelen waaraan jouw stichting of vereniging moet voldoen.

Wat zijn de belangrijkste veranderingen?

  1. Veel vrijwilligersorganisaties werken met een collegiaal bestuur. Er komt met de WBTR de mogelijkheid om voor een monistisch bestuursmodel te kiezen. In een monistisch bestuursmodel zitten uitvoerende bestuurders en niet-uitvoerende (toezichthoudende) bestuurders in een bestuur. In een monistisch bestuur mag de voorzitter geen uitvoerende rol hebben.
  2. Het meervoudig stemrecht verandert. Een bestuurder kan niet meer stemmen uitbrengen dan de andere bestuurders gezamenlijk. Als een bepaalde bestuurder nu nog wel meer stemmen kan uitbrengen dan de anderen gezamenlijk, dan kan dat nog maximaal 5 jaar. Anders tot het moment dat de statuten zijn gewijzigd.
  3. Het wordt verplicht in statuten op te nemen wat er gebeurt bij belet of ontstentenis van een bestuurder (belet of ontstentenis betekent bij afwezigheid in geval van ziekte, schorsing, ontslag of overlijden).
  4. Een bestuurder moet het belang van de organisatie vooropstellen. Er komt een tegenstrijdig belangregeling. Dat houdt in dat een bestuurder met eigen belang niet mag deelnemen aan besluitvorming over betreffend onderwerp.
  5. Statuten hoeven niet vóór 1 juli gewijzigd te worden. Bij de eerstvolgende statutenwijziging neem je de WBTR mee.

Wat moet jouw bestuur wel vóór 1 juli regelen?

Het bestuur is verplicht om procedures te bespreken, afspraken vast te leggen en deze binnen de vereniging of stichting vast te leggen. Ook betekent het dat er een wijziging van de statuten moet plaatsvinden. Dit hoef je niet vóór 1 juli te hebben geregeld. Het kan ook later dit jaar of volgend jaar.

Geldt de wet ook voor mijn vrijwilligersorganisatie?

De wet geldt voor stichtingen, verenigingen, coöperaties, en onderlinge waarborgmaatschappijen. Of je nu een betaalde of vrijwillige bestuurder bent, dat maakt voor de wet niet uit. De wet gaat op 1 juli 2021 in. In principe zijn Verenigingen van Eigenaren (VVE’s) uitgezonderd. Hiervoor gelden andere wettelijke regels (Bron: WBTR.nl).

Wordt bestuurswerk nu ingewikkelder?

Dat valt mee. En je kan altijd even aankloppen bij ons voor gratis advies. Reken op eenmalig een aantal uren tijdsinvestering om het een en ander uit te zoeken rond de WBTR. Je hoort vaak dat twee bestuursleden het uitzoekwerk oppakken. Deze twee bestuursleden lichten vervolgens in een uur tijd de andere bestuursleden in tijdens een bestuursvergadering. Er is een handig stappenplan ontwikkeld dat je kan volgen. Hierover later in dit artikel meer.

Móeten wij de statuten wijzigen?

Om aan de wet te voldoen zijn een paar wijzigingen nodig. Dit hoeft niet voor 1 juli te gebeuren, maar wel binnen 5 jaar. Dus voor 1 juli 2026 moeten de wijzigingen rond de wbtr zijn doorgevoerd.

Ben ik als vrijwillige bestuurder nog steeds verzekerd voor bestuurdersaansprakelijkheid via de Haagse Polis*?

De polisvoorwaarden van deze verzekering veranderen niet. De Haagse Polis bevat een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering. Dit houdt in dat vrijwillige bestuurders verzekerd zijn voor persoonlijke aansprakelijkheid en hun privévermogen beschermd is. Uiteraard geldt dit enkel wanneer er geen sprake is van onbehoorlijk bestuur.

*De Haagse Polis is de vrijwilligersverzekering voor alle vrijwilligers en mantelzorgers in Den Haag.

Stappenplan WBTR

Bron: wbtr.nl

Wat houdt het stappenplan in?

Met behulp van het WBTR-stappenplan is het mogelijk om in ongeveer drie uur alle onderdelen van de nieuwe Wet bestuur en toezicht rechtspersonen – per 1 juli 2021 verplicht – te implementeren in de vereniging of stichting. Door de gekozen aanpak is het niet nodig duur juridisch advies in te winnen. Dat is mogelijk door de samenwerking van deskundigen in de wereld van verenigingen en stichtingen. Meer info is te vinden op WBTR.nl

Is het stappenplan gratis?

Nee. Voor alle relaties van PEP, oftewel voor alle maatschappelijke organisaties in Den Haag is het €120,- in plaats van €240,-. Je gebruikt hiervoor de kortingscode PEPWBTR. Alle informatie is  hier  te vinden.

Kan ik niet zelf aan de slag in plaats van het stappenplan, want dat kost mij €120,-*?

Als je de eisen die WBTR stelt aan een bestuur goed wil doorvoeren, raden we je aan het stappenplan te gebruiken. Het leidt je door de gevraagde onderwerpen heen en je hoeft niet zelf het wiel uit te vinden. Je kunt een beroep doen op de juridische helpdesk. Juridisch advies is normaal zeer kostbaar dus je geld heb je al snel terugverdiend.

*€120,- dat is het tarief na het toepassen van de 50% korting.

Meer info en handige links

Heb je nog vragen?

Heb je nog vragen? Neem contact op met adviseur Pauline van der Valk via info@pepdenhaag.nl of 070 302 44 44.
PEP Den Haag heeft dit document met zorg opgesteld. Indien bij gebruik van dit document er toch nog fouten of onjuistheden in zouden staan, en ten gevolge daarvan eventuele problemen en/of negatieve gevolgen ontstaan, kan PEP Den Haag hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld.